Συνέντευξη του Κωνσταντίνου Μανίκα
Συνέντευξη του Κωνσταντίνου Μανίκα
Ο Κωνσταντίνος Μανίκας είναι ένα κλασικό παράδειγμα πολυπραγμοσύνης ανάμεσα στους νέους Έλληνες. Με πολυσχιδείς σπουδές και ενδιαφέροντα, καταφέρνει να εμπλουτίσει τα κείμενα του με εμπειρίες και γνώσεις, πετυχαίνοντας έναν ανεπιτήδευτο ρεαλισμό που προκαλεί ευχάριστα τον αναγνώστη. Στην σύντομη “κουβέντα” μας, μας καταθέτει τις συγγραφικές καταβολές του, τις απόψεις του για το σήμερα της Ελλάδας και το τι μας επιφυλάσσει για το μέλλον.
Πότε και πως σας δημιουργήθηκε η επιθυμία ή η ανάγκη να συγγράψετε ένα βιβλίο;
Νομίζω ότι μάλλον η ανάγκη έρχεται και μας βρίσκει σε ανύποπτο χρόνο. Την κουβαλάμε μέσα σαν αδήλωτη διάθεση έκφρασης κι όταν ωριμάσουν οι συνθήκες κι εμείς οι ίδιοι, βρίσκουμε τον τρόπο να την αποτυπώσουμε. Κάπως έτσι κι εγώ μετά την εμπειρία της έκθεσης στις Περιφερειακές εκλογές του 2014 αποφάσισα να προσεγγίσω με πιο μυθιστορηματική, πιο ψυχαναλυτική οπτική τον χώρο και κυρίως τους ανθρώπους της πολιτικής.
Ποιοι Έλληνες συγγραφείς σας έχουν αφήσει το αποτύπωμά τους;
Αναμφισβήτητα ο Νίκος Καζαντζάκης και η νιτσεϊκή θεώρηση του για την ανθρώπινη φύση, ρέει μέσα στη σκέψη μου. Άλλωστε με δική του φράση ξεκινά και το πρώτο βιβλίο μου “Στην ψυχή του ηγεμόνα”. Σίγουρα την δική μοναδική τους επίδραση μου έχουν ασκήσει ο Παπαδιαμάντης, ο Καραγάτσης αλλά και μια σειρά σημαντικών ποιητών όπως ο Ελύτης, ο Εγγονόπουλος κι ο Καρούζος, την ευαισθησία και την λυρικότητα των οποίων προσπαθώ να αφομοιώσω στο λόγο μου.
Πως επηρεάζει η ακαδημαϊκή και επαγγελματική πλευρά σας την ιδιότητα του συγγραφέα;
Τα βιώματα και οι γνώσεις μας αποτελούν έναν καμβά πάνω στον οποίο ζωγραφίζουμε τις ζωές των ηρώων μας. Είναι δεδομένο λοιπόν ότι τόσο οι ακαδημαϊκές περγαμηνές όσο και οι καθημερινές επαγγελματικές εμπειρίες, είναι ο μεγεθυντικός φακός που χρησιμοποιούμε για να διαβάζουμε τα γεγονότα, να βγάζουμε τα συμπεράσματα μας και να σχηματοποιούμε λογοτεχνικούς χαρακτήρες. Για παράδειγμα, τόσο οι οικονομικές όσο και οι ψυχολογικές μου γνώσεις υπήρξαν καθοριστικός οδηγός για την ανάπτυξη της προσωπικότητας του Λευτέρη ,του κεντρικού ήρωα του βιβλίου μου. Αλλά και η επαγγελματική ανάμειξη μου με τον τομέα των επενδύσεων και της αγοράς μου επέτρεψε να έχω ιδία άποψη για την εξέλιξη της κρίσης και τις πολύπλευρες επιπτώσεις της που αποτελούν μέρος της θεματολογίας του επερχόμενου μυθιστορήματος μου.
Τι προκλήσεις συναντήσατε στο “πάντρεμα” της ψυχολογίας με το μυθιστόρημα;
Όσο απαραίτητη είναι η ψυχαναλυτική ανάλυση για την ευκρίνεια του εύρους κάθε χαρακτήρα, άλλο τόσο η υπερβολή στην ανίχνευση των κινήτρων κάθε συνειδητής κι ασυνείδητης αντίδρασης διαθέτει τον κίνδυνο να παρασυρθείς στην εξονυχιστική έρευνα λεπτομερειών και να χαθείς σε μονοπάτια που θα αποβούν παραπλανητικά και αντιπαραγωγικά για την εξέλιξη της ιστορίας. Χρειάζεται επίσης ιδιαίτερη προσοχή ώστε η προσωπική θεώρηση πάνω σε κάποιες πράξεις να μην επηρεάσει την ουδετερότητα που πρέπει να διαθέτει η παρουσίαση κάθε ήρωα.
Πιστεύετε πως η κρίση έστρεψε τον Έλληνα στο βιβλίο ή τον απομάκρυνε από αυτό;
Διαβλέπω μια αυξητική τάση όσων επιλέγουν την ενασχόληση με την συγγραφή και το θεωρώ απολύτως λογικό. Σε περιόδους κρίσης υπάρχουν πολλές και σοβαρές αιτίες για να αυξηθεί η διάθεση έκφρασης. Από την άλλη, δεν είμαι απολύτως σίγουρος ότι έχει διευρυνθεί το κοινό των αναγνωστών. Σίγουρα δεν μειώθηκε παρά την οικονομική δυσπραγία. Σίγουρα ορισμένοι αναζήτησαν απαντήσεις στα βιβλία, άλλοι ένα μέσο εκτόνωσης και διαφυγής από την άβολη πραγματικότητα. Όμως αμφιβάλλω αν δημιουργήθηκε ένα γενικευμένο ρεύμα προς το συστηματικότερο διάβασμα. Τέτοιες αλλαγές νοοτροπίας απαιτούν μεγάλο χρονικό διάστημα και ριζική διαφοροποίηση σε αξιακό επίπεδο. Το εύχομαι πάντως.
Τι μας ετοιμάζετε για το μέλλον;
Μέσα στους επόμενους μήνες θα κυκλοφορήσει το δεύτερο μυθιστόρημα μου με τίτλο το “Τρίτο Λάθος”. Άνθρωποι κάθε ηλικίας βιώνουν την κρίση με τον δικό τους τρόπο και αγγίζουν το τέλμα, την κατάθλιψη, την αυτοκτονία. Πώς αντιδρούν στην ύστατη πρόκληση; Πώς απαντούν στα αδιέξοδα; Οι ζωές τους μπλέκουν με έναν μοναδικό τρόπο και καταλύτη ένα διαμέρισμα στον 3ο όροφο μιας αθηναϊκής πολυκατοικίας. Τελικά, θα έρθει η λύτρωση;